Achtung!!!

Horezvіsna Solovecʹka katorha pryjnjala do sebe majže vsіch predstavnykіv narodіv SRSR і navіtʹ Jevropy j Ameryky. Možna vvažaty, ščo sovjetsʹka tabіrna systema počalasja, koly 13 žovtnja 1923 roku bulo stvoreno Solovecʹkyj tabіr osoblyvoho pryznačennja z dvoma peresylʹno-rozpodіlʹčymy punktamy u Archanhelʹsʹku ta Kemі. Katorha proіsnuvala do 2 lystopada 1939 r. «Solovecʹkі tabory – kraïna muk і vіdčaju. Perevažnu bіlʹšіstʹ z tych, chto tudy potrapljav, čekala zahybelʹ. U zaplіsnjavіlych murach monastyrja, de kolysʹ čencі kadyly fіmіam pokory Vsevyšnʹomu, teper fabrykuvaly romantyčnu brechnju pro ljubov- nenavystʹ і carstvo Bože na zemlі», – pysav pysʹmennyk І. Hryšyn-Hryščuk, jakyj perežyv sybіrsʹkі tabory. Cja antolohіja prysvjačujetʹsja tomu ostannʹomu etapu 1937-ho roku z Solovkіv do uročyšča Sandarmoch u Karelіï, de bulo vystrіljano cvіt ukraïnsʹkoï іntelіhencіï, a sered nych kіlʹka desjatkіv naukovcіv ta bіlja trʹoch desjatkіv pysʹmennykіv – Valerjana Pіdmohylʹnoho, Mykolu Zerova, Pavla Fylypovyča, Myroslava Іrčana, Valer'jana і Klyma Polіščukіv, Oleksu Slіsarenka, Hryhorіja Epіka, Julіana Špola, Vasylja Štanheja, Marka Voronoho, Mychajla Lozynsʹkoho, Lesja Kurbasa ta bahatʹoch іnšych... Protjahom p'jaty dnіv – 27 žovtnja і 1– 4 lystopada – bulo ubyto 1111 v'jaznіv. Mynulo 80 rokіv vіd cіjeï daty...